De essentiële rol van speeksel in mondgezondheid

Speeksel is een cruciale vloeistof die wordt uitgescheiden door speekselklieren in de mond. Het speelt een belangrijke rol bij verschillende mondfuncties, zoals smering tijdens kauwen, slikken en spreken, bevochtiging en reiniging van het mondslijmvlies, bescherming tegen tanderosie door zuren te bufferen, bescherming tegen tandbederf door herstel van beschadigd tandglazuur, en bescherming tegen infecties door antimicrobiële eiwitten. Het speeksel bevat water, slijm, zouten, enzymen en eiwitten. Het ontbreken of verstoord functioneren van speeksel kan leiden tot diverse problemen, waaronder snellere tandbederf, ontstoken tandvlees, ophoping van tandplak, schimmelinfecties en slechte adem. Speekselproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben, zoals mondademhaling, medicatie bijwerkingen, bestraling, overmatig alcoholgebruik en stress. Bij klachten zoals een droge mond kan speekselonderzoek nuttig zijn. Hierbij wordt de hoeveelheid en samenstelling van speeksel gemeten, om zo een passende behandeling te kunnen bieden. Het Nederlands Speekselcentrum heeft gespecialiseerde speekselklinieken voor diagnose en advies bij droogteklachten.